Chế độ Thực tập sinh mới: Thực tập sinh Nhật Bản được gia hạn 5 năm

Nhật Bản được biết đến là thị trường tiếp nhận lao động từ Việt Nam cao bởi quốc gia này có nhu cầu tuyển dụng lớn. Vì vậy người lao động Việt Nam, đặc biệt là những người đang tìm hiểu về chương trình Thực tập sinh làm việc tại Nhật luôn rất quan tâm đến vấn đề: Thực tập sinh có được gia hạn thời gian làm việc hay không? Hãy cùng tìm hiểu một số vấn đề cơ bản xoay quanh vấn đề Thực tập sinh Nhật Bản được gia hạn 5 năm.

1. Hiểu đúng về thời hạn 5 năm đối với Thực tập sinh Nhật Bản

Đa phần Thực tập sinh kỹ năng Nhật Bản đều mong muốn sau khi kết thúc hợp đồng 3 năm sẽ được gia hạn thêm thời gian làm việc tại Nhật Bản. Vì thế, ngày 01/11/2017 Chính phủ Nhật đã thông qua chương trình Thực tập số 3: Thực tập sinh được gia hạn thêm 2 năm (tổng thời gian để Thực tập sinh làm việc tại Nhật trở thành 5 năm). Nếu công ty trước đó không đồng ý gia hạn hợp đồng thì bạn có thể tìm một công ty khác hoặc nhờ đến tổ chức OTIT giúp đỡ cho bạn.

2. Các điều kiện Thực tập sinh được gia hạn 5 năm

Theo quy định mới của chính phủ Nhật, từ ngày 01/11/2017, đối tượng lao động sang Nhật Bản làm việc theo diện chương trình Thực tập sinh kỹ năng 3 năm đều được gia hạn thêm 2 năm hoặc ký hợp đồng mới 2 năm. Tuy nhiên người lao động cũng cần đáp ứng các yêu cầu:

2.1. Hoàn thành tiến độ, chương trình trước đó

Để tiếp tục gia hạn hợp đồng thêm 2 năm, các Thực tập sinh cần phải hoàn thành hợp đồng trước đó đúng hạn, không được vi phạm bất cứ điều luật nào của Nhật Bản như: không đóng tiền nhà, dịch vụ, trộm cắp hoặc bỏ trốn… để giữ cho mình lý lịch “sạch”.

Thực tập sinh Việt Nam được đánh giá có nhiều cố gắng trong các ngành nghề

Thông thường các Thực tập sinh kỹ năng phải trải qua ít nhất 3 lần thi chuyển giai đoạn:

1. Thi chuyển giai đoạn lần 1 (kỳ kiểm tra kỹ năng cấp cơ sở): chuyển từ Thực tập sinh kỹ năng số 1 sang Thực tập sinh kỹ năng số 2.
2. Thi chuyển giai đoạn lần 2 (kỳ kiểm tra kỹ năng cấp độ 3): chuyển từ Thực tập sinh kỹ năng số 2 sang Thực tập sinh kỹ năng số 3.
3. Thi chuyển giai đoạn lần 3 (kỳ kiểm tra kỹ năng cấp độ 2): thi trước khi về nước để cấp chứng chỉ tay nghề.

Chú ý:

• Các bạn sang Nhật Bản lao động theo hợp đồng 1 năm không được quay lại theo chương trình thực tập số 3.
• Các bạn sang Nhật Bản lao động theo hợp đồng 3 năm nhưng về nước trước thời hạn (dưới 2 năm 10 tháng) không được quay lại theo chương trình thực tập số 3.

>> Tìm hiểu thêm: Giấy đánh giá thực tập sinh Nhật Bản <<

2.2. Đạt yêu cầu về trình độ (Thi đỗ kỳ thi kỹ năng cấp độ 3)

Theo trình tự thực hiện thực tập kỹ năng tại Nhật Bản (đưa link bài số 13), sau khi hoàn thành chương trình Thực tập sinh 3 năm, người lao động cần vượt qua kỳ thi kỹ năng cấp độ 3 (thi chuyển giai đoạn lần 2). Nếu bạn đỗ kỳ thi này, bạn tiếp tục được gia hạn visa làm việc của mình, còn nếu trượt quá 2 lần bạn sẽ phải kết thúc hợp đồng và về nước.

Hình thức kỳ thi kỹ năng cấp độ 3

Rất nhiều bạn Thực tập sinh thường bỏ qua kỳ thi chuyển giai đoạn 3 trước khi hết hạn hợp đồng 3 năm tại Nhật. Tuy nhiên bạn không nên bỏ qua kỳ thi quan trọng này, bởi bạn phải tham gia thi tuyển lần 3 mới được cấp giấy chứng nhận. Giấy chứng nhận này được xem là “giấy thông hành” bắt buộc phải có nếu bạn muốn quay trở lại làm việc tại Nhật Bản.

>> Tìm hiểu thêm: Thực tập sinh Nhật Bản có được làm thêm không <<

Lưu ý:

Các trang web có thông tin bắt buộc Thực tập sinh phải về nước 1 tháng mới đủ điều kiện quay lại Nhật hiện là thông tin đã cũ. Nhật Bản đã linh động thay đổi về điều kiện về nước này và cả chế độ nhận Nenkin (5 năm thay vì 3 năm) nhằm giải quyết quyền lợi cho những người không thể về nước. Vì vậy quy định về nước không còn là điều kiện bắt buộc đối với Thực tập sinh sang Nhật làm việc.

Quy trình chuyển đổi từ TTSKN số 2 sang TTSKN số 3

Trường hợp người lao động hoàn thành chương trình Thực tập sinh 3 năm đã về nước nhiều năm nhưng vẫn liên lạc với doanh nghiệp, công ty cũ và doanh nghiệp muốn gọi Thực tập sinh quay lại làm việc thì có thể bảo lãnh cho người lao động sang Nhật thi kỹ năng cấp độ 3, nếu đỗ sẽ được ở Nhật làm thủ tục thay đổi tư cách lưu trú và ở lại Nhật làm việc tiếp 2 năm.

> Xem thêm: Hợp đồng thực tập sinh Nhật Bản <<

2.3 Thủ tục, hồ sơ để Thực tập sinh Nhật Bản được gia hạn 5 năm

Thực tập sinh cần phải có tư cách lưu trú & visa thêm 2 năm nữa ở Nhật. Vì vậy, người lao động cần liên hệ với công ty phái cử và nghiệp đoàn nơi đã từng làm việc 3 năm để làm thủ tục hồ sơ cần thiết. Nếu bạn muốn làm việc ở công ty khác thì bạn phải tự tìm công ty và điều bắt buộc là công ty đó cùng ngành nghề với công việc bạn đã và đang làm.

Về thủ tục, hồ sơ để quay trở lại Nhật lần 2, bạn cần chuẩn bị các giấy tờ như sau:

• Giấy tiến cử của nghiệp đoàn
• Sơ yếu lý lịch do công ty phái cử soạn
• Các bằng cấp, chứng chỉ đúng như đã khai trong sơ yếu lý lịch
• Visa được Đại sứ quán cấp theo tư cách là Thực tập sinh kỹ năng
• CMND/CCCD
• Sổ hộ khẩu photo và công chứng
• Bản sao giấy khai sinh
• Sơ yếu lý lịch có công chứng của địa phương.
• Giấy xác nhận nhân sự
• Giấy xác nhận tình trạng hôn nhân
• Giấy khám sức khỏe.
• Đơn xin gia hạn visa
• Tham khảo các mẫu đơn xin gia hạn visa trong các lĩnh vực ngành nghề tại: http://www.moj.go.jp/ONLINE/IMMIGRATION/16-3-1.html

2.4 Chi phí và lệ phí phát sinh

Chương trình thực tập số 3 vẫn là chương trình đưa người lao động Việt Nam sang Nhật Bản làm việc. Vì vậy vẫn cần có công ty phái cử đại diện quản lý ở Việt Nam và nghiệp đoàn quản lý tại Nhật Bản. Do vậy, các bạn muốn đăng ký quay lại Nhật Bản theo chương trình thực tập số 3 hãy đăng ký tại một đơn vị phái cử ở Việt Nam. Nếu bạn không muốn mất tiền vào những khoản phí không cần thiết, bạn nên tìm đến công ty đã phái cử bạn đến Nhật lần 1 hoặc những công ty có uy tín, được Bộ Lao động Thương Binh và xã hội cấp giấy phép hoạt động như Suleco.

Nhìn chung, các khoản phí của lần đi thứ 2 sẽ thấp hơn vì bạn sẽ không phải trả phí đào tạo tiếng Nhật và đào tạo tay nghề như lần 1. Theo thông báo từ Cục quản lý lao động ngoài nước công văn số 2456/QLLĐNN-NBCAĐNA về chi phí cho chương trình gia hạn Visa Thực tập sinh được quy định như sau:

• Trường hợp không có sự thay đổi doanh nghiệp phái cử và tổ chức quản lý (áp dụng cả cho trường hợp giữ nguyên công ty tiếp nhận và thay đổi công ty tiếp nhân) doanh nghiệp phái cử không được thu thêm phí dịch vụ từ Thực tập sinh.
• Trường hợp thay đổi doanh nghiệp phái cử hoặc tổ chức quản lý hoặc thay đổi cả doanh nghiệp phái cử và tổ chức quản lý: doanh nghiệp phái cử được phép thu của Thực tập sinh theo quy định tại công văn số 1123/LĐTBXH-QLLĐNN ngày 06/04/2016 của Bộ LĐTB&XH (không quá 1200 USD/người/1 năm hợp đồng) và phải được thể hiện rõ trong đăng ký hợp đồng.
• Trường hợp Thực tập sinh quay lại Nhật Bản (tính tới khi xuất cảnh) không quá 60 ngày kể từ khi hết hạn hợp đồng lần 1 về nước, Thực tập sinh không phải xin visa mới. Nếu quá 60 ngày, Thực tập sinh sẽ phải mất thêm chi phí xin visa theo quy định của Đại sứ quán Nhật Bản tại Việt Nam.
• Trường hợp nhà tuyển dụng yêu cầu khám sức khỏe lại trước khi xuất cảnh, Thực tập sinh cũng sẽ phải chịu chi phí khám sức khỏe nếu phía Nhật Bản yêu cầu.

3. Lợi ích kinh tế khi tiến hành gia hạn Thực tập sinh Nhật Bản 5 năm

Tham gia chương trình gia hạn visa Thực tập sinh Nhật Bản 5 năm mang đến rất nhiều cơ hội phát triển cho người lao động về tay nghề lẫn kinh nghiệm, cơ hội nâng cao thu nhập. Đối với người lao động khi tham gia chương trình này còn có cơ hội trở thành nhân viên chính thức của một số công ty ở Nhật.

Thực tập sinh Nhật Bản quay lại lần 2 mở ra nhiều cơ hội nâng cao thu nhập hấp dẫn

Khác với chương trình Thực tập sinh kỹ năng lần 1, thu nhập của Thực tập sinh quay lại lần 2 sẽ không phụ thuộc vào mức lương cơ bản của từng vùng. Thay vào đó, thu nhập của người lao động phụ thuộc vào vị trí công việc, kinh nghiệm làm việc và trình độ tiếng Nhật. Như vậy, để có mức thu nhập cao và ổn định đòi hỏi các bạn Thực tập sinh phải nỗ lực làm việc để tích lũy kinh nghiệm và chăm chỉ học tiếng Nhật thật tốt. Trung bình thu nhập của Thực tập sinh kỹ năng số 3 dao động từ 160.000 đến 200.000 yên/tháng (33 đến 40 triệu đồng/tháng).

Trước kia, khi tham gia chương trình Thực tập sinh Nhật Bản quay lại lần 2, lao động chỉ có thể đi lại ngành nghề mình đã từng làm việc trước đó. Nhưng hiện nay, sau khi Chính phủ Nhật thông qua “Visa kỹ năng đặc định” có hiệu lực từ tháng 04/2019, Thực tập sinh Nhật Bản có thể quay lại với nhiều lựa chọn ngành nghề khác nhau, mở ra cơ hội việc làm có mức lương cao và môi trường làm việc chuyên nghiệp hơn so với lúc đầu.

4. Hướng dẫn gia hạn visa Thực tập sinh Nhật Bản

Để có thể gia hạn visa, tư cách lưu trú XKLĐ tại Nhật 5 năm TTS bắt buộc phải đạt được những tiêu chí và điều kiện cơ bản đi xuất khẩu lao động Nhật Bản như trên. Sau khi đạt được những điều kiện đi Nhật đầu tiên mới bắt đầu chuyển bị cho việc gia hạn visa Thực tập sinh Nhật Bản. Thực chất việc gia hạn visa không quá khó nếu hồ sơ của bạn đầy đủ cũng như hoàn thành các khoản đóng như thuế, phí điện, nước, internet… trong thời gian làm việc tại Nhật không vi phạm pháp luật Nhật Bản.

Nếu trước khi hết thời hạn lưu trú (kết thúc hợp đồng mà chưa kịp gia hạn Visa Thực tập sinh Nhật Bản) mà bạn đã làm thủ tục xin gia hạn visa mới ở Cục quản lí xuất nhập cảnh thì dù qua ngày hết hạn visa cũ mà bạn vẫn chưa nhận được visa mới cũng sẽ không bị coi ở lưu trú bất hợp pháp tại Nhật. Sau khi xin cấp visa mới, bạn vẫn được coi là lưu trú hợp pháp cho đến ngày biết kết quả việc xin gia hạn visa hoặc sau 2 tháng kể từ ngày hết hạn visa cũ nếu ngày này sớm hơn ngày biết kết quả. Tuy nhiên, nếu trường hợp visa của bạn xin gia hạn không thành công thì sẽ không có thời gian lưu trú để bạn xin cấp lại visa một lần nữa nên để an toàn, bạn nên để một thời gian dư dả trước khi hết thời hạn visa để làm thủ tục xin gia hạn visa.

>> Xem thêm: Gia hạn Visa Kỹ sư Nhật Bản <<

Trên đây là những vấn đề khái quát và bạn cần nên biết về việc Thực tập sinh Nhật Bản được gia hạn 5 năm. Việc nắm bắt được những thông tin này sẽ giúp bạn có những lộ trình và kế hoạch phù hợp với bản thân trong quá trình lao động nơi xa xứ. Chúc bạn thành công! Để cập nhật những tin tức mới nhất về quy định lao động tại Nhật, bạn hãy theo dõi Fanpage https://www.facebook.com/suleco và Website https://suleco.vn/ của Suleco nhé!